نقاشی زبان کودکان است . کودکان بر خلاف بزرگسالان هستند . آنها از طریق نقاشی کشیدن قصه گویی بازی کردن و ... شناخته می شوند . نقاشی به ما کمک می کند تا به دنیای درونی و روح کودک پی ببریم و بدانیم چه نیازهایی دارد ؟ آیا کودک ناسازگار یا بیمار است ؟ در بزرگسالی می خواهد چه کاره شود ؟ و....
ما در اینجا مفهوم خورشید, ماه , آسمان , زمین, اتوموبیل و حیوانات را بررسی خواهیم کرد. لطفا" توجه داشته باشید که شما به کودک موضوع نقاشی نمی دهید و خودش آزادانه نقاشی می کند.
1- خورشید و ماه :
در اغلب نقاشی های کودکان خورشید دیده می شود . خورشید نشانه امنیت خوشحالی گرما قدرت و به قول روانشناسان خورشید به معنی پدر است . وقتی رابطه کودک و پدر خوب است کودک خورشید را در حال درخشیدن می کشد و وقتی رابطه آن دو مطلوب نیست کودک خورشید را در پشت کوه ناپدید می کند . ترس کودک از پدر به رنگ قرمز تند و یا سیاه در نقاشی دیده می شود . البته با یک نقاشی ما به قضاوت نمی پردازیم بلکه باید چندین نقاشی کودک را بررسی کرد . ماه نشانه نیستی است . اغلب کودکان ماه را کنار قبر و قبرستان می کشند . کودکان در نقاشی خود ماه را با مرگ معنی می بخشند .
2-آسمان و زمین :
آسمان به معنی الهام و پاکی است . ولی زمین به معنی ثبات و امنیت می باشد . کودکان خیلی کوچک هیچ وقت خطی برای نشان دادن زمین ترسیم نمی کنند ولی در سن ۵ یا ۶ سالگی که آغاز به درک دلایل منطقی می کنند به کشیدن زمین نیز می پردازند .
3- اتومبیل :
در جامعه امروزی ماشین نشانه قدرت است به همین دلیل در نقاشی های کودکان مخصوصا" پسر بچه ها ماشین زیاد دیده می شود . وقتی یکی از اعضای خانواده که اغلب پدر و گاهی خود کودک است رانندگی می کنند از دیدگاه برون فکنی اهمیت پیدا می کند . بیشتر نوجوانان به بهانه اینکه کشیدن تصویر آدم حوصله شان را به سر می برد یا سخت است از کشیدن شکل آدم خودداری می کنند اما به دلیل اعتقاد روانشناسان ترجیح دادن کشیدن ماشین در این دوره خود به خود نشان دهنده وابسته بودن شخص به دنیای خارج و زندگی ماشینی است . البته این مسائل بستگی به سن فرهنگ و عوامل ذهنی و ... نوجوان دارد .
4- حیوانات :
اگر در نقاشی کودک شما تصاویر حیوانات دیده می شود ممکن است دلایل مختلفی وجود داشته باشد که شما با صحبت کردن با کودک پی به آن می برید . کودکی که در روستا زندگی می کند و یا حیوان خانگی دارد و یا عاشق حیوانات باشد و یا حتی زیاد به باغ وحش برود طبیعی است که حیوان بکشد . پس فرهنگ و طرز زندگی کودک در خانواده از اهمیت زیادی برخوردار است .
گاهی ممکن است کودک احساس گناه و تقصیری را که تجربه کرده و جرات نکرده آن را ابراز کند در نقاشی و در قالب حیوان نشان دهد . مثلا" کودکی ممکن است به دلیل اینکه دیشب در رختخواب خرابکاری کرده و سرزنش احساس گناه کرده باشد و در نقاشی اش شکل مارمولک بکشد . کشیدن حیوانات درنده نشانه فشارهای درونی مخفی کودک است . مثلا" کودکی که نسبت به برادر کوچکتر تازه به دنیا آمده اش حسادت می کند در نقاشی ممکن است گرگ بکشد که این نشان دهنده ترس و دلهره کودک از تازه وارد کوچولو است .
توجه داشته باشید که شما نباید موضوع نقاشی کودک خود را تعیین کنید و نباید بالای سر او بنشینید وبه او مدادرنگی به میل خودتان بدهید . او در نقاشی کردن باید آزادی کامل داشته باشد . در پایان نقاشی از کودک بخواهید که در مورد تصاویر کشیده شده برای شما حرف بزند . کودکان را به کشیدن تشویق کنید اما آنها را مجبور نکنید که همین الان برای شما نقاشی بکشند .
نویسنده : گیتا جهان شیر
خلاقیت نعمتی است که همه کودکان با آن متولد می‌شوند. تحقیقات نشان داده است که بیش از 90 درصد کارهای کودکان (همه کودکان) خلاقانه است و همین کارهای کوچک همراه با خلاقیت و پشتکار است که باعث می‌شود کودکان به سرعت تمام مهارت‌هایی را که برای زندگی آینده‌شان لازم است، فراگیرند.
دنیای کودک، دنیایی پر از راز و رمز است و تخیل و خیال‌پردازی کاراترین ابزار خلاقیت کودکان است که با آن همه ناممکن‌ها را ممکن ساخته و از آن در جهت رشد همه جانبه خود سود می‌برند.
ولی متاسفانه اغلب ما بزرگترها از روی دلسوزی در بسیاری از موارد مانع رشد و شکوفایی خلاقیت کودکان می‌شویم. دلیل عمده این عمل ما نیز عدم آشنایی‌مان با مقوله خلاقیت و اهمیت آن در زندگی آینده فرزندانمان است.
زمانی که ما خودمان آشنایی کافی با خلاقیت نداریم، مسلما نمی‌توانیم آن را به درستی در کودکان تشخیص دهیم و بنابراین ممکن است مانع از انجام کارهایی شویم که به نظرمان معقول نیست و یا با عرف جامعه سازگاری زیادی ندارد. در واقع تمام سعی ما، پرورش کودکانی سر به زیر، آرام، مودب و منطقی است. ما می‌خواهیم فرزندانمان همانند ما بزرگترها فکر کنند و همان گونه که ما می‌خواهیم، رفتار کنند.
و البته همه اینها یعنی کشتن خلاقیت در کودکان!
سایت معلم خلاق با طراحی و ارائه کارگاه آموزشی «پرورش خلاقیت و نوآوری»، ضمن آشنا نمودن اولیا، معلمان و مدیران مدارس و همچنین مربیان مهدها با مبانی خلاقیت و نوآوری و موانع رشد خلاقیت در کودکان؛ به راه‌های پرورش خلاقیت در کودکان می‌پردازد. بنابراین شرکت کنندگان در این کارگاه علاوه بر این که با نحوه تعامل با کودکان برای پرورش خلاقیت آنها، آشنایی پیدا می‌کنند، خود نیز به تفکر خلاق مجهز شده و از مزایای آن در زندگی شخصی و شغلی بهره‌مند می‌شوند.